Κανόνες καλού χωρισμού - Ξαναφτιάχνω τη ζωή μου



Γράφει ο Νίκος Σιδέρης
Ψυχαναλυτής - Συγγραφέας (www.siderman.gr)

Κι όταν περάσουν όλα αυτά, όταν ξεπεραστούν οι ενοχές και το «πένθος» του χωρισμού, πώς οργανώνουν τη ζωή τους οι διαζευγμένοι άντρες και πώς οι γυναίκες; Τί σημαίνει για καθέναν το «ξαναφτιάχνω τη ζωή μου»;

Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Ντακότα στην Αμερική, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι διαζευγμένες γυναίκες που δεν εργάζονται κατά τη διάρκεια του γάμου τους, είναι το οικονομικό. Για κάποιες τίθεται θέμα επιβίωσης. Άρα, «καλύτερα πλούσια και παντρεμένη» παρά «φτωχή και χωρισμένη». Οι άντρες πάντως δεν αντιμετωπίζουν κανένα οικονομικό πρόβλημα, αφού, σύμφωνα με την έρευνα, βγάζουν κατά μέσο όρο τα διπλάσια χρήματα από τις γυναίκες. Για τους άντρες τα προβλήματα είναι άλλης φύσης. Για παράδειγμα, πόσοι έχουν μάθει να κουμαντάρουν ένα σπιτικό; Ελάχιστοι. Γι' αυτό και το ποσοστό αυτών που μένουν μόνοι τους μετά από ένα διαζύγιο είναι πολύ μικρό. Ο ψυχίατρος Νίκος Σιδέρης μας θύμισε μια φράση του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες: «Όταν φεύγει ένας άντρας από το σπίτι για να πάει στη δουλειά του, η μόνη εγγύηση για το ότι το σπίτι θα είναι και την άλλη μέρα στη θέση του είναι η ύπαρξη γυναίκας». «Λόγω κοινωνικής οργάνωσης», λέει ο Νίκος Σιδέρης, «η γυναίκα ταυτίζεται πιο εύκολα με τις γυναίκες της προηγούμενης γενιάς, που φρόντιζαν το σπίτι, που ήταν νοικοκυρές και μητέρες. Γι' αυτό και δεν τις τρομάζει αυτή η τρομερή δοκιμασία της καθημερινότητας που τις περιμένει. Έχουν αρκετά εφόδια, γιατί έχουν εκπαιδευτεί. Παράλληλα, οι γυναίκες δεν τρομάζουν από τη μοναξιά τους. Αντίθετα, οι άντρες ξέρουν από πολύ νωρίς ότι δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους. Χρειάζονται κάποιον (για την ακρίβεια, κάποια) για να τους φροντίζει. Να τους φροντίζει με τη γενικότερη έννοια (να τους νοιάζεται), αλλά και με την πολύ χειροπιαστή. Στην ουσία, αυτό που τους λείπει είναι μια γυναίκα-μητέρα, ανεξάντλητης ζωτικότητας…»

Ίσως γι' αυτό οι άντρες ξαναπαντρεύονται και μάλιστα πολύ γρήγορα. Οι γυναίκες δεν κάνουν το ίδιο «σφάλμα». Ούτε τόσο συχνά ούτε τόσο γρήγορα. Σε γενικές γραμμές, πάντως, και οι άντρες και οι γυναίκες (σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat και της Στατιστικής Υπηρεσίας) πραγματοποιούν το δεύτερο γάμο τους σε ηλικία μεταξύ 30 και 35 χρόνων. Οι περισσότεροι από τους άντρες προτιμούν συντρόφους από 20 έως 29 χρόνων και μάλιστα χωρίς συζυγικό παρελθόν. Ωστόσο, ένα μεγάλο ποσοστό (32% οι άντρες και 42% οι γυναίκες) παντρεύεται διαζευγμένους. Οι άντρες, όταν βρεθούν αντιμέτωποι με το δίλημμα «να βρω κάποιον να με φροντίζει ή να μη δίνω λογαριασμό σε κανέναν», θα προτιμήσουν το πρώτο. Γι' αυτό παντρεύονται. Για να έχουν φροντίδα. Μια γυναίκα όμως στο αντίστοιχο δίλημμα «να φροντίζω κάποιον ή να είμαι ελεύθερη» δεν έχει κανένα λόγο να προτιμήσει το πρώτο. Πολύ πιο γοητευτική δεν είναι η ελευθερία της; Το να διαχειρίζεται τη ζωή της όπως εκείνη αποφασίζει, χωρίς να πρέπει να δώσει λόγο σε κανέναν; Άλλωστε, οι γυναίκες που σήμερα είναι μεταξύ 30 και 40 χρόνων, παρότι έζησαν στον απόηχο της σεξουαλικής απελευθέρωσης, μεγάλωσαν (στην πλειοψηφία τους) με μια συντηρητική νοοτροπία που τους επέβαλλε να γίνουν νοικοκυρές, σύζυγοι, μητέρες. Αφού λοιπόν ξεπλήρωσαν το χρέος τους τόσο απέναντι στην κοινωνία όσο και απέναντι στους δικούς τους, αισθάνονται τώρα (και δικαίως) πως έχουν τη δυνατότητα να ζήσουν διαφορετικά. Ξαναβρίσκουν το χαμένο εαυτό τους. Πολύ εύκολα μια χωρισμένη μητέρα μπορεί να πει: «Εγώ έδωσα. Τώρα πρέπει και να πάρω». Κι αυτό μάλλον το κάνει με τον καλύτερο τρόπο, γιατί, όπως επισημαίνει ο κύριος Σιδέρης, «το δίλημμα χωρίζω - δεν χωρίζω που την απασχολούσε για καιρό την έφερε αντιμέτωπη με την αλήθεια πολλών πραγμάτων: τί είναι ο άλλος, ποια είναι η δική της φαντασία, η δική της επιθυμία, τί δίνει χαρά και νόημα στη ζωή της. Το διαζύγιο είναι μια δοκιμασία και μια διαδικασία ωρίμανσης, που θα άξιζε, για λόγους μυητικούς και υπαρξιακούς, να τη ζήσουμε όλοι. Κι αλίμονο σε όποιον δεν έχει ζήσει έστω κι έναν χωρισμό».

ΥΓ.: Χωρίζω, βέβαια, δεν σημαίνει ότι απαγορεύεται να ξαναπαντρευτώ. Μπορώ να διαπράξω το έγκλημα δις και τρις. Ακόμη και με τον ίδιο άντρα. Why not?